Bức tranh năng lượng thế giới hiện đan xen bởi những gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt những vấn đề hiện hữu như biến đổi khí hậu, các bệnh dịch, căng thẳng địa chính trị, hệ lụy trong khoảng cuộc xung đột Nga- Ukraine… có thể khiến cái chảy năng lượng toàn cầu đổi hướng.

Trong ấy, năng lượng tái tạo là “sắc nóng” đang thu hút sự để ý của dư luận, những nhà hoạch định chính sách, nhà công nghệ cũng như những nhà hoạt động khí hậu. Việc chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái hiện đang trở thành khuynh hướng quan yếu tại rộng rãi đất nước trên toàn cầu, là chìa khóa để giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu đồng thời đảm bảo vững mạnh kinh tế bền vững.

 

Trạm năng lượng mặt trời ở Tongchuan, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, ngày 11/12/2019. (Nguồn: Reuters)

Năng lượng tái tạo là gì?

Theo khái niệm của liên hiệp quốc, năng lượng tái hiện là năng lượng mang nguồn cội từ ngẫu nhiên, tốc độ bổ sung nhanh hơn tốc độ tiêu thụ. chả hạn, ánh sáng mặt trời và gió là những nguồn được bổ sung liên tục. những nguồn năng lượng tái hiện dồi dào và sẵn có quanh đó ta. cung ứng năng lượng tái hiện tạo ra lượng khí thải phải chăng hơn nhiều so có việc đốt nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí đốt…

công ty nghiên cứu và công nghệ TWI (Anh) đã phân biệt sự khác nhau giữa năng lượng tái tạo, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo đó, năng lượng tái tạo đến từ các nguồn hoặc các quá trình được bổ sung liên tiếp, năng lượng sạch là các nguồn không thải ra chất ô nhiễm như carbon dioxide, còn năng lượng xanh là tới từ các nguồn đột nhiên.

công ty TWI cho rằng ko phải đầy đủ cái năng lượng tái hiện đều thực sự sạch hoặc xanh hoàn toàn. chẳng hạn, 1 số nguồn thủy điện có thể làm cho không gian sống tự nhiên bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái hiện thành sáu loại: năng lượng sinh học với cỗi nguồn trong khoảng tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt sở hữu căn nguyên từ giai đoạn sinh nhiệt của chính trái đất; thủy điện; năng lượng đại dương; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

khái niệm về năng lượng tái hiện sở hữu thể được tiếp cận trong khoảng phổ biến hướng khác nhau, nhưng điểm chung của các khái niệm cho rằng năng lượng tái hiện tới từ các nguồn tài nguyên được bổ sung liên tục và sắp như chơi cạn kiệt.

Sự dịch chuyển thế tất

Trên thực tế, năng lượng hóa thạch hiện được tiêu dùng rộng rãi nhất, trong khoảng lâu đã như 1 phần không thể thiếu đối với hoạt động kinh tế và thị trấn hội. bên cạnh đó, nguồn dự trữ nhiên liệu hóa thạch sở hữu dừng, trong khi dân số và nhu hố tiêu thụ năng lượng của thế giới liên tiếp gia nâng cao. ngoài ra, việc khai thác, cung cấp và tiêu dùng nhiên liệu hóa thạch đã gây ra phổ quát tác động xấu đối có môi trường.

Trong bối cảnh đấy, năng lượng tái hiện trong khoảng gió, mặt trời… sở hữu thể giải quyết cả hai vấn đề trên với nguồn cung phần đông bất tận và gần gũi môi trường. Điện cung cấp trong khoảng nguồn năng lượng tái tạo này cũng mang giá khó khăn hơn những nguồn điện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra phổ thông việc khiến. mang những đặc thù trên, xu thế phát triển năng lượng tái hiện với thể khiến bản đồ năng lượng toàn cầu được “vẽ lại”, thay đổi đáng đề cập trong các năm đến.

Theo Con số Năng lượng tái tạo 2021 – phân tích và dự đoán tới năm 2026 của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng điện tái tạo toàn cầu ước lượng đạt 8300 TWh năm 2021, tăng khoảng 8% so với cùng kỳ năm trước và đánh dấu mức tăng hàng năm cao nhất tính từ lúc 1970.

Trong đó, điện mặt trời và điện gió đóng góp khoảng 2 phần ba mức tăng trưởng năng lượng tái hiện. Công suất điện tái hiện được cho rằng sẽ tăng tốc trong công đoạn dự đoán của Thống kê IEA, chiếm gần 95% mức nâng cao công suất điện toàn cầu đến năm 2026.

từ năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái tạo dự báo đạt nhàng nhàng 305 GW/năm đối có kịch bản hạ tầng, sở hữu thể đạt 380 GW/năm đối mang kịch bản phát triển. không những thế, để toàn cầu với thể đạt phát thải ròng vào năm 2050, phát triển công suất năng lượng tái tạo hàng năm cần nâng cao hơn 80% so với kịch bản tăng trưởng ấy.

Điều này đồng nghĩa rằng tất cả quốc gia cần nâng cao tốc hơn nữa trong việc theo đuổi xu hướng năng lượng tái tạo, cố gắng hơn nữa để giải quyết những khó khăn về chính sách, thực thi cũng như nâng các cam kết khí hậu.

thiên hướng trên toàn cầu

Dẫn đầu cuộc đua lớn mạnh trong ngành nghề năng lượng tái hiện là Trung Quốc – chiếm gần 1 nửa mức tăng trưởng toàn cầu về năng lượng tái hiện, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị phần này đã chiếm gần 80% công suất tái tạo mở rộng trên toàn toàn cầu.

Là quốc gia phát thải khí nhà kính bậc nhất và dân tất cả nhất toàn cầu, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái hiện mang ý nghĩa đáng đề cập đối sở hữu tiêu chí khí hậu của thế giới tổng thể.

Tháng 10/2021, nước này ban hành hướng dẫn đeo đuổi tiêu chí đạt mức phát thải đỉnh điểm đến 2030 và trung hòa khí thải carbon trước 2060. Trung Quốc đặt tiêu chí tăng dần tỷ lệ tiêu thụ năng lượng ko hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trước năm 2060 cũng dẫn đến những chỉ tiêu trong tương lai mới như nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, nâng cao từ 530 GW năm 2020.

mang EU, bằng cách thức theo đuổi thiên hướng nâng cao tỷ lệ những nguồn tái hiện trong cơ cấu tiêu thụ năng lượng, tất cả quốc gia EU có thể đảm bảo an ninh năng lượng, bớt phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập cảng trong khoảng Nga cũng như thay thế các nguồn nhiên liệu hóa thạch đang trở nên đắt đỏ.

những nước thành viên EU được buộc phải thiết lập kế hoạch năng lượng và khí hậu đất nước (NECP) cho quá trình 10 năm từ năm 2021-2030, nhằm xúc tiến tiêu chí của chương trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU đã huy động 20 tỷ Euro trong đợt phát hành trái phiếu lần đầu cho quỹ Next Generation EU, đánh dấu đợt phát hành trái khoán lớn nhất trong khoảng trước cho tới hiện tại ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU sở hữu mục đích hỗ trợ các nước thành viên phục hồi kinh tế hậu đại dịch, vun đắp châu Âu theo hướng xanh hơn, số hóa và cởi mở hơn.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) đã lên kế hoạch huy động tổng cộng 800 tỷ Euro từ thị trường vốn giai đoạn 2021-2026, trong đó góp 1 phần vào tài trợ năng lượng tái hiện.

với vị thế là 1 trong các quốc gia bậc nhất toàn cầu về sản lượng năng lượng tái hiện, Mỹ tiếp tục đeo đuổi những tiêu chí đầy tham vọng và thực thi các chính sách tương trợ phát triển năng lượng tái hiện lên mức cao mới.

Tổng thống Joe Biden đã đưa Mỹ trở lại sở hữu ký hợp đồng Paris ngay sau lúc nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so mang mức của năm 2005, tăng gấp đôi so có mức cam kết dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama.

Con số của Bộ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời có thể chiếm đến 40% nguồn cung điện của nước này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, nâng cao so mang mức bây giờ chỉ là 3%.

Mỹ đặt chỉ tiêu cung ứng 30 GW điện gió vào năm 2030, trở nên nền tảng trong chiến lược ứng phó với vấn đề nóng lên toàn cầu, khử carbon trong lưới điện của Mỹ vào năm 2035 đồng thời tạo ra hàng ngàn việc khiến.

Tháng 2/2022, Mỹ đã tiến hành đấu thầu các cơ sở năng lượng gió ngoài khơi New York và New Jersey, là trận chiến thầu lớn nhất từ trước cho tới hiện tại trong lĩnh vực này ở Mỹ và cũng là thương vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khơi đầu tiên dưới thời Tổng thống Biden.

tới tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật cung ứng quốc phòng (DPA), đẩy nhanh thời kỳ phân phối khoa học năng lượng sạch trong nước, cho thấy cố gắng của Mỹ trong việc theo đuổi kế hoạch nâng sản lượng điện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng đang tiếp diễn thúc giục Quốc hội Mỹ duyệt y giảm thuế và các khoản đầu tư bổ sung nhằm tăng tốc quá trình sản xuất cũng như triển khai năng lượng sạch tại nước này.

những cam kết về khí hậu và khuynh hướng năng lượng tái tạo tại các quốc gia trên đã ảnh hưởng đáng đề cập tới sự dịch chuyển trong bức tranh năng lượng toàn cầu tổng thể và Việt Nam nói riêng.

thời gian qua, ngành năng lượng tái hiện của Việt Nam đã ghi nhận các bước chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam đã và đang đứng trước những thời cơ lớn để đón đầu xu thế dịch chuyển sang năng lượng tái hiện. với các định hướng tương trợ trong khoảng chính phủ, nỗ lực tận dụng cả nguồn lực trong nước và quốc tế cùng việc học hỏi kinh nghiệm trong khoảng các quốc gia đi trước sẽ là những động lực quan yếu để Việt Nam mang thể lớn mạnh tốt nguồn năng lượng tái hiện của mình, thay đổi bức tranh năng lượng đất nước theo hướng tích cực hơn nữa.